လူ့ခန္ဓာကိုယ်ဟာ နေရောင်ခြည်နှင့်ထိတွေ့မှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဗီတာမင် D ထုတ်လုပ်ပေးပါတယ်။ လူတစ်ဦးအတွက် လိုအပ်တဲ့ ဗီတာမင်။ D ပမာဏကို အချို့သောအစားအစာများ သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်စာများမှတဆင့် တိုးမြှင့်နိုင်ပါတယ်။
ကျန်းမာသောအရိုးများနှင့် သွားများကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန် အပါအ၀င် များစွာသောအကြောင်းအရင်းများအတွက် Vitamin D ကို မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါတယ်။ ၎င်းဟာ ဆီးချိုရောဂါ type 1 ကဲ့သို့သော ရောဂါများနှင့် အခြေအနေများမှလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
အမည်ကဟာ ဗီတာမင်ဖြစ်နေသော်လည်း ဗီတာမင် D ဟာ တကယ်တော့ ဗီတာမင်မဟုတ်ဘဲ prohormone သို့မဟုတ် ဟော်မုန်းတစ်ခုရဲ့ အကြိုဓာတ်တစ်ခုသာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဗီတာမင်တွေဟာ လူ့ခန္ဓာကိုယ်က မဖန်တီးနိုင်တဲ့ အာဟာရများဖြစ်တာကြောင့် အစားအသောက်များမှတစ်ဆင့် စားသုံးရသော်လည်း ဗီတာမင် D ကိုတော့ လူ့ခန္ဓာကိုယ်က ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
ယခုဆောင်းပါးတွင် ဗီတာမင် D ရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးများ၊ သောက်သုံးသင့်သော ပမာဏနှင့် ဗီတာမင် D လွန်ကဲပါက ခံစားရမည့် ဆိုးကျိုးများကို ဖော်ပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အကျိုးကျေးဇူးများ
နေရောင်ခြည်နှင့် ထိတွေ့တဲ့အခါ လူ့ခန္ဓာကိုယ်မှ ဗီတာမင် D ထုတ်ပေးပါတယ်။ ဗီတာမင် D ဟာ ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေးအတွက် အခန်းကဏ္ဍများစွာမှ ပါဝင်နေပြီး အောက်ပါလုပ်ဆောင်ချက်များကိုလည်း ကူညီဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။
အရိုးနှင့် သွားကျန်းမာရေးကို တိုးမြှင့်ပေးခြင်း
ကိုယ်ခံစွမ်းအား၊ ဦး နှောက်နှင့် အာရုံကြောစနစ်ကျန်းမာရေးကို ထောက်ပံ့ပေးခြင်း
အင်ဆူလင်ပမာဏကို ထိန်းညှိပေးခြင်းနှင့် ဆီးချိုရောဂါစီမံခန့်ခွဲမှုကို ထောက်ပံ့ပေးခြင်း
အဆုတ်လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးကို ထောက်ပံ့ပေးခြင်း
ကင်ဆာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသည့် မျိုးရိုးဗီဇများအပေါ် လွှမ်းမိုးနိုင်ခြင်း။
သောက်သုံးသင့်သော ပမာဏ
ဗီတာမင် D စားသုံးမှုပမာဏကို micrograms (mcg) သို့မဟုတ် international units (IU) များဖြင့် တိုင်းတာနိုင်ပါတယ်။ ဗီတာမင် D one microgram ဟာ 40 IU နှင့်ညီမျှပါတယ်။
နေ့စဉ်သောက်သုံးမှုအတွက် အကြံပြုထားသော ဗီတာမင် D ပမာဏမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါတယ်:
0–12လအတွင်း မွေးကင်းစကလေးငယ်များ: 400 IU (10 mcg)
1–18နှစ်အတွင်း ကလေးများ: 600 IU (15 mcg)
အသက် 70အထိ လူကြီးများ: 600 IU (15 mcg)
အသက် 70အထက် လူကြီးများ: 800 IU (20 mcg)
ကိုယ်ဝန်ဆောင် သို့မဟုတ် နို့တိုက်မိခင်များ: 600 IU (15 mcg)
တစ်ပတ်ကို နှစ်ကြိမ်သုံးကြိမ် 5–10မိနစ်မျှ အသားအရေကို နေရောင်ခြည်နှင့် ထိတွေ့ပေးရုံဖြင့် လူအများစုအတွက် ဗီတာမင် D လုံလုံလောက်လောက် ရရှိနိုင်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း ဗီတာမင် D ဟာ အလျင်အမြန် ပြိုကွဲလွယ်တာကြောင့် ဆောင်းရာသီမှာ ဗီတာမင် D လုံလောက်စွာ မရရှိနိုင်တာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဗီတာမင် D လွန်ကဲခြင်းရဲ့ ဆိုးကျိုးများ
ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုပညာရှင်များမှ ဗီတာမင် D စားသုံးမှုအတွက် အကြံပြုထားသည့် အတိုင်းအတာမှာ အရွယ်ရောက်ပြီးသူတစ်ဦးအတွက် တစ်နေ့လျှင် 4,000 IU ဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော် အမျိုးသားကျန်းမာရေးဌာန (NIH) ကတော့ တစ်နေ့လျှင် IU ၁၀၀၀၀ အောက် စားသုံးရာတွင် ဗီတာမင် D အဆိပ်သင့်မှုမဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဗီတာမင် D ဓာတ် လွန်ကဲခြင်းကြောင့် အရိုးများ over calcification ဖြစ်ခြင်း (ကယ်လ်စီယမ်ဆားများ တစ်ရှူးများတွင် စုပုံခြင်း)၊ သွေးကြောများ၊ ကျောက်ကပ်၊ အဆုတ်နှင့် နှလုံးတစ်သျှူးများ မာကျောခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေပါတယ်။
ဗီတာမင် D အလွန်အကျွံ သုံးဆောင်ခြင်းကြောင့် အဖြစ်များဆုံး ရောဂါလက္ခဏာများကတော့ ခေါင်းကိုက်ခြင်းနှင့် ပျို့ချင်၊အန်ချင်စိတ်ဖြစ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း ဗီတာမင် D လွန်ကဲခြင်းကြောင့် အောက်ပါတို့ကိုလည်း ခံစားရနိုင်ပါတယ်:
အစာစားချင်စိတ်မရှိခြင်း
ခံတွင်းခြောက်ခြင်း
ပါးစပ်ထဲမှာ metallic taste (သံဓာတ်) ခံစားရခြင်း
အော့အန်ခြင်း
ဝမ်းချုပ်ခြင်း
ဝမ်းလျှောခြင်း
ဗီတာမင် D ဓာတ် လွန်ကဲခြင်းက များသောအားဖြင့် ဖြည့်စွက်ဆေးများသောက်ခြင်းမှ ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သဘာဝအရင်းအမြစ်များမှ ဗီတာမင် D ရရှိတာ အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။
FDA ဟာ ဖြည့်စွက်ဆေးများရဲ့ သန့်စင်မှုနှင့် ဘေးကင်းမှုများကို စောင့်ကြည့်မှုမရှိတာကြောင့် အကယ်၍ သင်က ဖြည့်စွက်ဆေးများ သောက်နေတာဆိုလျှင် အမှတ်တံဆိပ်ကို သေချာစွာရွေးချယ်သင့်ပါတယ်။
ရောဂါဘယများမှ ကာကွယ်ရန်နှင့် ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်ရန်အတွက် အရေးအကြီးဆုံးကတော့ အစားအစာနှင့် စားသောက်မှုပုံစံများပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကောင်းမွန်သောကျန်းမာရေးအတွက် အဓိကသော့ချက်အဖြစ် အာဟာရတစ်ခုတည်းကို အာရုံစိုက်ခြင်းထက် အာဟာရစုံလင်သော အစားအစာများကို စားသုံးခြင်းက ပိုပြီးထိရောက်ပါတယ်။